Mantar Hastalığı (Saç Kıran)

Halk arasında saç kıran olarak bilinen mantar enfestasyonları, hayvanlardan insanlara veya tersine bulaşma özelliği gösteren (Mikrosporum Cinsi), öldürücü olmayan bir hastalıktır. Bulaşma ve hastalığın ortaya çıkmasında temas ve stres önemli faktörlerdir. Mantar özellikle bağışıklığı düşük yavrularda, stres (kızgınlık stresi), kötü beslenme 1 haftayı geçen yoğun antibiyotik uygulamaları, derinin nemli kalması, hastalıklı canlıyla temas ve aynı malzemeleri kullanmak, başka hastalığın seyri sırasında ikincil olmak suretiyle bulaşmaktadır. Dolayısıyla hayvanların evde beslenmesi ve dışarıya çıkmıyor olması mantar olmayacağı anlamına gelmez. Çünkü mantar -uyuz ve kepeklenme (bulaşıcı kepek) gibi deri lezyonları olan hastalıklar fırsatçı özellik göstermektedir. Bu yüzden mantar yönünden en az senede 1 olmak üzere aşılamak önem arz etmektedir.

Mantara, beyaz ve uzun tüylü olanlar daha hassastır. Bu nedenden dolayı bu tip hayvanlar stres altına girecekleri ortamlara girmeden önce 1 doz daha mantar aşısı yapılması faydalı olur. Mantar lezyonları az kaşıntılı, yuvarlak veya oval kıl dökülmüş bazen de kirece benzeyen odaklar halindedir. İnsana bulaşma özelliği korunmayı önemli kılmaktadır. İnsanlarda ise kol, bacak ve sırtta yuvarlak demir 25 kuruş büyüklüğüne varabilen lezyonlara rastlanmaktadır. Tedavide insanlar doktor tavsiyesiyle mantar şampuanı ve flukonazol etken maddeli ilaç kullanabilirler. Ancak flukonazol karaciğer problemi olanlarda kullanılmamalıdır.

Tedavide hayvanlar ise veteriner içerikli mantar şampuanı ile 3 GÜN ARAYLA toplamda 5-6 kez yıkanmalı bu arada flukonazol etken maddeli ilaç ağız yoluyla uygulanabilir. Bu ilaç haftada bir toplamda 2-3 kez verilir. Eğer ilaç kullanılmayacaksa 15 gün ara ile 2 doz mantar aşısı tedavi edici nitelikte olur. Şöyle ki ilk yapılan aşı öncelikle hastalığı artırır, görünmeyen lezyonlarda ortaya çıkar, ardından bağışıklık oluşacağı için 15. günden sonra toparlama başlar. Bu arada bulaşmayı engellemek için mantar şampuanıyla yıkamak çok önemlidir. Şampuan tüylerdeki artrosporları öldürdüğü için  hayvanın diğer noktalarına bulaşmayı minimalize eder. Flukonazol kullanımından sonrada deride farklı yerlerde ortaya çıkmamış lezyonlara rastlanması normaldir. Çünkü ilaç deride mantarla reaksiyon oluşturmuştur. Mantar ilacı ve aşı aynı anda kullanılamayacağı için tedavide duruma göre birini tercih gerekir. Eğer ilaçla tedavi yapılmışsa düzelme sonrası yine aşılama yapmak gerekir. Çünkü aşılama belli bir süre bağışıklığı artırıp koruyucu özellik göstermektedir…ilaç ise sadece tedavi eder bulaşmayı engeller ama vücuttan atıldıktan sonra koruyucu etki göstermez. Resimlerde evde beslenen ve dışarıyla teması olmamış kedilerin lezyonu görülmektedir…siyah-beyazlı kedinin düzelmeye başlamış halinde gördüğünüz üzere açılma ilk baş kısmında başladığı için ilk düzelen yerde baş kısmı oldu…daha sonra sırt düzeldi. Kuşlarda ise ise en çok ayak gaga ve popo bölgesinde pamuksu ve kireçimsi odaklar şeklinde mantara rastlanmaktadır. Muhtemelen ilk olarak ayaklarda başlayan mantar kaşıma sonucu gaga ve popo bulaşmıştır. İleri vakalar da gaga da eğrilik ve yem yiyememe görülür.Bu surumlarda gaga kesilip düzeltilmelidir. Ardından ayak ve gagalara günlük olarak veteriner mantar pomadı kullanılması sorunu çözecektir. 1 hafta içinde düzelme oluşur.15 günde tamamen eski hallini almışolur. Krem bitene kadar kullanılmalıdır. Tavşanlarda yıkama pek tercih edilmez çünkü tavşanlarda yıkama ölümcül olabilir. Sadece etkilenen kısımların lokal olarak şampuanla yıkanıp kurutulması gerekir. Yine mantar aşısı ve flukonazol kullanılabilir.Son zamanlarda tüm hayvanlarda yeni bir tedavi yöntemi olarak bağışıklığı düşük olanlarda önce immunmodülatör uygulanması arkasından ise biyolojik mücadele kapsamında solüsyon şeklinde mantarları yiyerek çoğalan ve ortamda mantar kalmadığında kendiside ölen bir parazit türü keşfedilmiş olup solüsyon şeklinde uygulanmaktadır..